Katër anëtarë të lartë të ekipit të Trump-it kanë zhvilluar bisedime të fshehta me rivalët kryesorë politikë të presidentit ukrainas, Volodymyr Zelensky. Sipas tre deputetëve ukrainas dhe një analisti republikan të politikës së jashtme të SHBA-së, ndihmësit kryesorë të Trump-it janë takuar me Yulia Tymoshenko, ish-kryeministre, si dhe me anëtarë të lartë të partisë së ish-presidentit Petro Poroshenko, shkruan Politico.
Në qendër të bisedimeve ishte çështja nëse Ukraina mund të organizojë shpejt zgjedhjet presidenciale. Sipas kushtetutës ukrainase, zgjedhjet u shtynë për shkak të gjendjes së jashtëzakonshme të vendosur pas fillimit të luftës. Kritikët e idesë së mbajtjes së zgjedhjeve paralajmërojnë se ato do të ishin kaotike dhe do të përfitonin Rusinë, duke marrë parasysh se një numër i madh i votuesve potencialë po luftojnë në front ose jetojnë jashtë vendit si refugjatë.
Aleatët e Trump-it janë të bindur se Zelensky do t’i humbasë zgjedhjet për shkak të lodhjes nga lufta dhe pakënaqësisë në rritje publike ndaj korrupsionit të përhapur. Reputacioni i tij ka rënë prej vitesh, edhe pse u rikuperua pak pas incidentit të javës së kaluar në Zyrën Ovale, kur Donald Trump dhe nënpresidenti J.D. Vance e sulmuan verbalisht dhe e përjashtuan nga dhoma.
Megjithatë, sondazhet e fundit tregojnë se Zelensky ende kryeson në garën presidenciale. Rreth 63% e ukrainasve miratojnë veprimet e tij si president, sipas një studimi të kryer nga projekti “Identiteti dhe Kufijtë: Rasti i Ukrainës” (IBIF) në bashkëpunim me Institutin Ndërkombëtar të Sociologjisë në Kiev (KIIS).
Administrata zyrtare e SHBA-së pohon se Trump nuk ndikon në politikën e brendshme të Ukrainës. Këtë javë, sekretari amerikan i Tregtisë, Howard Lutnick, hodhi poshtë pretendimet se Trump po përpiqet të ndikojë në politikën e Ukrainës, duke thënë se ai “thjesht dëshiron një partner për paqen”.
Megjithatë, veprimet e Trump-it dhe bashkëpunëtorëve të tij tregojnë ndryshe. Trump e ka akuzuar Zelensky-n se është një “diktator pa zgjedhje”, ndërsa drejtoresha amerikane e inteligjencës kombëtare, Tulsi Gabbard, ka pretenduar në mënyrë të rreme se “Kievi i ka anuluar zgjedhjet”.
Sipas një sondazhi të kryer nga agjencia britanike Survation, rezultatet e preferencave për president janë:
Volodymyr Zelensky – 44%
Valery Zaluzhny – 24%
Petro Poroshenko – 10%
Yulia Tymoshenko – 5.7%
Një pjesë kyçe e bisedimeve sekrete është mbajtja e zgjedhjeve presidenciale pas një armëpushimi të përkohshëm, por përpara fillimit të negociatave serioze të paqes. Kjo ide për zgjedhje të parakohshme mbështetet fuqishëm nga Kremlini, i cili prej vitesh përpiqet ta rrëzojë Zelensky-n.
Tymoshenko dhe Poroshenko deri tani janë shprehur publikisht kundër zgjedhjeve para përfundimit të luftimeve, ashtu si edhe kryetari i Kievit, Vitali Klitschko. Megjithatë, sipas një analisti të lartë republikan të politikës së jashtme, i cili foli për Politico në kushte anonimiteti, “njerëzit e Poroshenkos dhe Yulias tashmë po negociojnë me rrethin e Trump-it, duke u përpjekur të prezantohen si liderë me të cilët do të ishte më e lehtë të punohej dhe që do të pranonin gjëra që Zelensky nuk dëshiron t’i pranojë.”
E pyetur për bisedimet e saj të supozuara me administratën amerikane dhe ekipin e Trump-it, zëdhënësja e Yulia Tymoshenko, Natalia Lisova, refuzoi të komentonte, duke thënë vetëm: “Ju faleminderit për interesin, por për momentin nuk do të komentojmë.”
Politico kontaktoi gjithashtu me partinë “Solidariteti Evropian” të Poroshenkos për të pyetur rreth bisedimeve të mundshme me përfaqësuesit e Trump-it për zgjedhjet. Partia u përgjigj:
“Qëndrimi ynë nuk është të detyrojmë zgjedhje, por të sigurojmë zgjedhje të lira dhe të ndershme pas luftës. Megjithatë, është logjike që të gjitha kontaktet përfshijnë prezantimin e vizionit të presidentit Poroshenko dhe partisë sonë për mënyrat e përfundimit të luftës me një paqe të drejtë, gjithëpërfshirëse dhe të qëndrueshme, si dhe kufijtë e kompromiseve të mundshme në negociata.”
Politico kontaktoi edhe katër anëtarë të ekipit të Trump-it që supozohet se janë të përfshirë në bisedime, por nuk mori përgjigje.