27 ministrat e jashtëm të BE-së pritej të reagonin ndaj një shqyrtimi të kohëve të fundit të Marrëveshjes së Asociimit BE-Izrael, i cili gjeti “indikacione” se Izraeli shkeli detyrimet e tij për të drejtat e njeriut me veprimet në Gaza.
Nëse Izraeli nuk e “përmirëson situatën” në Gaza, BE-ja do të diskutojë “masa të mëtejshme” se si të pezullojë marrëveshjen e asociimit me Tel Avivin në takimin e saj të ardhshëm në korrik, u tha gazetarëve shefja e politikës së jashtme të bllokut Kaja Kallas pas një takimi shumë të pritur me homologët e saj të BE-së në Bruksel.
“Qëllimi ynë i parë është të ndryshojmë situatën në terren”, tha Kallas. “Nëse situata nuk përmirësohet, atëherë mund të diskutojmë masa të mëtejshme dhe të kthehemi në korrik.”
Kallas foli disa ditë pasi u paraqiti ministrave një shqyrtim tetëfaqësh të marrëveshjes së asociimit BE-Izrael të bllokut, i cili deklaroi se kishte “indikacione” se Izraeli do të shkelte detyrimet e tij për të drejtat e njeriut sipas Nenit 2 të marrëveshjes.
Ministrat e jashtëm të BE-së pritej të reagonin ndaj një liste shkeljesh që përfshinin bllokimin e ndihmës humanitare, sulmet ushtarake kundër spitaleve dhe zhvendosjen me forcë të popullsisë palestineze.
Por takimi u zhvillua gjithashtu mes tensioneve të papara në Lindjen e Mesme, më shumë se 24 orë pasi SHBA-të iu bashkuan sulmeve të Izraelit kundër lokacioneve bërthamore të Iranit dhe goditën tre lokacione kryesore ushtarake në Iran.
Izraeli gjithashtu kritikoi ashpër shqyrtimin e Marrëveshjes së Asociimit BE-Izrael, duke thënë se “ky raport dhe përfundimet e tij nuk duhet të merren seriozisht ose të përdoren si bazë për ndonjë veprim apo bisedë të ardhshme”, në një letër nga ministria e jashtme e vendit drejtuar BE-së, të parë nga Euronews.
Edhe pse diplomatët argumentojnë se Irani dhe lufta në Gaza janë dy çështje të ndara, ndërhyrja ushtarake amerikane ka shtuar një shkallë tjetër pasigurie midis evropianëve, të cilët janë “përpjekur të shohin se si të reagojnë”, tha një diplomat.
Nëse Izraeli nuk e përmirëson situatën në Gaza, do të jetë detyrë e Kallasit të shqyrtojë “mundësitë” për të pezulluar marrëveshjen e asociimit.
Edhe pse një pezullim i plotë i marrëveshjes duket i pamundur, për shkak se nuk ka unanimitet midis shteteve anëtare, diplomati tha se një mundësi e parashikuar nga ministrat të hënën do të ishte pezullimi i pjesshëm i disa dispozitave që lidhen me tregtinë e lirë, kërkimin dhe teknologjinë në marrëveshjen e asociimit BE-Izrael.
Diplomati tha se Kallas do të bashkëpunonte me Komisionin Evropian, i cili është përgjegjës për çështjet tregtare, për të gjetur opsione që kërkojnë një shumicë të kualifikuar, që do të thotë të paktën 55% e vendeve që përfaqësojnë të paktën 65% të popullsisë së bllokut.
“Pyetja konkrete është se për çfarë jemi në gjendje të biem dakord?” pyeti Kallas./ Euronews.