Paralajmërohet shtrenjtim i mjaltit

Bletarët janë pjesërisht të kënaqur me çmimin e mjaltit, i cili aktualisht kushton së paku 600 denarë për kilogram. Në muajt në vijim nuk priten ndryshime çmimesh, megjithatë nuk mund të jepet garanci se mjalti i sezonit të ri nuk do të shtrenjtohet duke pasur parasysh shtrenjtimet e vazhdueshme të pajisjes së bletarëve, repromaterialeve, prodhimeve për ushqim të bletëve. Njëherësh me gjithë sfidat dhe problemet e ndryshme nuk po shënon rënie interesi për bletarinë. Gjithashtu bletarët të pakënaqur me zbatimin dhe shumën e subvencioneve.Sipas Goran Aleksovski, anëtar i shoqatës “Bleta e Maqedonisë”, pagesa e parakohshme e subvencioneve në bletari është një nga arsyet e pakënaqësisë tek bletarët. “Subvencionet nuk vijnë në kohën kur ne kemi më shumë nevojë për to. Lartësia e tyre është për një diskutim më vete, sepse nuk korrespondon me rritjet e çmimeve të repromaterialeve dhe pajisjeve të përdorura në bletari, të ndodhura vitet e fundit. Nga ana tjetër, është sekret i hapur se ky model subvencionimi nuk çon në zhvillimin e sektorit, pasi pavarësisht aplikimit afatgjatë, prodhimi i mjaltit dhe produkteve të bletës nuk ka lëvizur nga pika e fillimit para subvencionimit të bletarisë, edhe pse që atëherë numri i familjeve të bletëve në Maqedoni është rritur për më shumë se 200-300 për qind”, shpjegon Aleksovski.

Mjalti i falsifikuar, propagimi i i teknikave të bletarisë të pambështetura shkencërisht përmes rrjeteve sociale, organizimi i pamjaftueshëm i bletarisë, mospërputhja e të dhënave statistikore dhe mos besueshmëria e shifrave zyrtare, janë vetëm disa nga problemet me të cilat përballen bletarët profesionistë në Maqedoni.
Për më tepër jo vetëm, bletarët por edhe opinioni nuk mund të fitojë një numër të caktuar të bletarëve dhe familjeve të bletëve në territorin e shtetit, sepse, padyshim, as institucionet nuk mund të dalin me kë to shifra. “Ka mospërputhje në burimet e të dhënave për kapacitetet e sektorit të bletarisë, ndaj merren të dhëna të ndryshme statistikore nga disa institucione kombëtare, të cilat shpeshherë e çojnë opinionin e bletërritjes, por edhe qytetarët e thjeshtë, në dyshime për besueshmërinë e tyre, ku janë dyshimet lidhur me pagesat e subvencioneve. Të dhënat e sakta statistikore kanë një rëndësi të madhe dhe lidhen me krijimin e strategjive dhe politikave të bletarisë, me kadastrën e kullotës së bletëve dhe dendësinë e shpërndarjes së koshereve, me kontrollin e çiftëzimit të mbretëreshave të bletëve, me presionin dhe ndikimin e bletëve mbi llojet e tjera të pjalmuesve”, thotë Aleksovski.Në ndërkohë në 15 vitet e fundit, sipas Entit Shtetëror të Statistikave, vendi ka shënuar rritje të konsumit të mjaltit për frymë, i cili nga 0.5 kilogramë në vitin 2005, arriti në 0.9 kilogramë në vitin 2022.

Në krahasim me vendet përreth, sipas FAO-s, Sllovenia konsumon më shumë se 1.6 kilogramë mjaltë për banor në vit, në Greqi 1.5 kg dhe në Mal të Zi 1.1 kilogramë për banor në vit.Të dhënat nga Agjencisë së ushqimit dhe Veterinarisë tregojnë se vitin e kaluar janë blerë dhe përpunuar në objektet e miratuara 331.838 kilogramë mjaltë dhe produkte të tjera të bletës. Sasia e importuar nga ana tjetër është 262.4 ton, ndërsa sasia e eksportuar është 40,6 ton.Pas regjistrimit, në vitin 2023 kishte 306.415 familje bletësh dhe 6.918 vende për rritje të bletë ve.

Më së shumti mjaltë, 179.881 kilogramë, është importuar nga Serbia. Pasohet nga Moldavia me 77.045 kilogramë, Turqia me 5160, Greqia me 250 dhe Franca me 87 kilogramë. Më së shumti kemi eksportuar në Kosovë, 30.713 kilogramë, në Mal të Zi 6480 dhe në Bosnje dhe Hercegovinë 3173 kilogramë.

Më 29 shkurt të këtij viti, 5234 bletarëve u janë paguar gjithsej 157.3 milionë denarë mbështetje financiare, ose 600 denarë për familje bletësh. Përfitues të kësaj mase janë njësitë bujqësore që zotërojnë të paktën 10 familje bletësh dhe kanë ruajtur numrin e familjeve të bletëve deri më 30 nëntor 2023.Njësitë bujqësore që kanë regjistruar mbi 50 familje bletësh të regjistruara me mbiemër dhe janë regjistruar ose regjistruar në AUV si prodhues kryesorë të produkteve shtazore ose janë të miratuara nga AUV si operatorë ushqimi ose kanë dorëzuar mjaltë në një objekt të aprovuar nga Agjencia e Ushqimit, do të marrin mbështetje financiare shtesë prej 200 denarë për familje me mbiemër të bletëve, që do të thotë se mbështetja e përgjithshme financiare për këtë kategori të bletarëve do të jetë 800 denarë për familje bletësh.