Irani po përgatiste minimin e Ngushticës së Hormuzit?

Muajin e kaluar, ushtria iraniane ngarkoi mina nënujore në anije në Gjirin Persik, duke rritur shqetësimet në Uashington se Teherani po përgatitet të bllokojë Ngushticën e Hormuzit. Kjo ndodhi pas sulmeve izraelite ndaj objektivave në të gjithë Iranin, raportuan dy zyrtarë amerikanë për mediat britanike.

Sipas këtyre burimeve, që folën në kushte anonimiteti për shkak të ndjeshmërisë së informacionit, përgatitjet e pazbuluara më parë u zbuluan nga inteligjenca amerikane menjëherë pas sulmit të parë raketor të Izraelit në Iran, më 13 qershor.

Ngarkimi i minave në anije, të cilat ende nuk janë vendosur në ngushticë, sugjeron se Teherani mund të ketë konsideruar seriozisht mundësinë e mbylljes së një prej rrugëve ujore më të rëndësishme në botë. Një veprim i tillë do të përshkallëzonte ndjeshëm konfliktin dhe do të kishte pasoja të rënda për tregtinë globale.

Ngushtica e Hormuzit është një arterie kyçe për transportin e energjisë: afërsisht 20% e tregtisë botërore të naftës dhe gazit kalon nëpër të. Një bllokadë e mundshme do të shkaktonte rritje të menjëhershme të çmimeve të energjisë. Pas sulmeve ajrore të SHBA-së ndaj objekteve bërthamore iraniane, çmimet globale të naftës ranë me mbi 10%, kryesisht për shkak të faktit që nuk pati ndërprerje të mëdha në furnizimin me “arin e zi”.

Më 22 qershor, Parlamenti iranian thuhet se mbështeti bllokimin e ngushticës, pasi ushtria amerikane kishte goditur tri objekte kryesore bërthamore në Iran në përpjekje për të ndalur programin e tij bërthamor. Megjithatë, ky vendim nuk ishte detyrues – vendimi përfundimtar i takon Këshillit të Lartë të Sigurisë Kombëtare të Iranit, sipas raportimeve të Iran Press TV.

Gjatë viteve, Irani ka kërcënuar shpesh se do të mbyllë Ngushticën e Hormuzit, por deri më tani nuk ka ndërmarrë një veprim të tillë.

Mediat britanike theksojnë se nuk është e qartë saktësisht kur janë ngarkuar minat apo nëse ato janë shkarkuar më vonë gjatë përleshjeve ajrore izraelito-iraniane. Të dy zyrtarët amerikanë theksuan se nuk përjashtohet mundësia që ngarkimi i minave të ketë qenë një mashtrim – një manovër për të bindur Uashingtonin se Irani po e shqyrtonte seriozisht mbylljen e ngushticës, pa pasur qëllim ta realizonte atë.

Ngushtica e Hormuzit ndodhet mes Omanit dhe Iranit, duke lidhur Gjirin Persik me Gjirin e Omanit dhe më pas me Detin Arabik. Në pikën më të ngushtë, ajo është vetëm 34 kilometra e gjerë, ndërsa korridori i lundrimit është rreth 3 kilometra në secilin drejtim.

Pjesa më e madhe e naftës së eksportuar nga vendet anëtare të OPEK-ut si Arabia Saudite, Emiratet e Bashkuara Arabe, Kuvajti dhe Iraku kalon përmes kësaj ngushtice – kryesisht drejt tregjeve aziatike. Katari, një nga eksportuesit më të mëdhenj të gazit natyror të lëngshëm (LNG), gjithashtu dërgon pothuajse të gjithë gazin e tij përmes kësaj rruge. Edhe Irani vetë eksporton pjesën më të madhe të naftës përmes ngushticës, gjë që teorikisht e kufizon në masë aftësinë për ta mbyllur atë.