Mr.Ali Hertica
Rritja e dukshmërisë së grupeve të ekstremit të djathtë, zhvillimi i paprecedentë i partive politike populiste të krahut të djathtë në Evropë, si të analizohen mekanizmat dhe entuziazmi i kësaj ngritjeje në si të shpjegohet dhe të kuptohet ngritja e shumë të ashtuquajturave parti politike populiste në Evropë dhe kosovë. A kishte ndonjë fakt domethënës që mund të ilustronte entuziazmin e kësaj vale “populiste”? A janë ato vetëm simptoma të globalizimit dhe liberalizmit, si ekonomik ashtu edhe shoqëror? Populizmi dhe demokracia formojnë një çift unik. I pari hedh poshtë pejorancën që përfaqëson emri i tij për të dytin, hipokrizinë e të cilit denoncon. E dyta thuhet se është forma e vetme legjitime e ekzistencës së përbashkët. Të dy pretendojnë se janë jashtëzakonisht të njohura. Kundërshtimi i tyre virulent në diskursin e ambientit përputhet vetëm me pavendosmërinë që rri pezull mbi shqisat e tyre përkatëse.
Latinishtja populus dhe greqishtja demos, të cilat përkundër dallimeve të rëndësishme ndonjëherë janë përkthyer në njëra-tjetrën, kanë një gjë të përbashkët: është grupi i atyre që i përkasin një kolektiviteti të organizuar si realitet. public (res publica – kjo fjalë e fundit është e lidhur me populus). I konsideruar në tërësi, populli është identik me gjënë publike, vetë i identifikuar si qytet, komb, atdhe, shtet ose pikërisht “Republikë”. Fjala funksionon si një lloj tautologjie e përkatësisë. I konsideruar nga brenda Republikës, njerëzit dallohen si nga instancat e autoritetit publik (krh. formula e famshme senatus populusque romanus) ashtu edhe nga skaji popullor, anëtarësia e të cilit mbetet e dyshimtë: “plebs” (një fjalë tjetër e së njëjtës familje). Midis dallimeve të brendshme dhe identitetit të jashtëm, tërheqjet dhe zmbrapsjet luhen vazhdimisht.Në të vërtetë, për ta thënë shkurt, identiteti është një çështje arsyeje, nuk jepet, duhet konceptuar dhe themeluar, ndërsa dallimet janë de facto: e ashtuquajtura kontratë shoqërore nuk është pa nevojë, për të qeverisur dhe as pa shpërthime të refuzim ose mospajtim. Pëlqimi për institucionin publik nuk mund të kalojë pa mospajtimin e pasioneve (qoftë me interes, prirje apo impuls).
Për më tepër, kjo nuk është një kontratë, por një tkurrje e vështirë në një proces lindjeje: populli duhet shkurtimisht të prodhojë veten si një gjë publike ose e zakonshme (komunizëm), edhe pse në të ka një anarki të paepur. . Nga të dyja anët, është e njëjta vështirësi për t’u identifikuar, sepse është i njëjti legjitimitet i thellë, i cili as nuk dëshiron dhe as nuk duhet ta lejojë veten të reduktohet në të njëjtin.
Kjo dihet mirë, ajo gërryen dhe mundon të gjitha mendimet e shoqërisë dhe politikës, sapo ato nuk janë përfaqësime të një rendi të të gjithanshëm, të gjithë-identifikuar – teokratik, autokratik, edhe nëse mund të thuhet “ontokratik” ose nomokratik (patriotizëm , nacionalizmi, autonomizmi). Ose më mirë, përfaqësime të tilla kërkohen dhe vlerësohen kur mospajtimet kryqëzohen me pëlqimin në mënyra zemërthyese. Kjo ndodh kur zemërimi rritet: dështimi i demokracisë u jep pakënaqësi, hidhërim dhe revoltë njerëzve që nuk e njohin më veten si njerëz. Prandaj “populizëm” do të thotë “demokraci që hakmerret për dështimin e vet”.
Por dështimi është i pamohueshëm. Por gabimi është të besosh se është ajo e një demokracie që do të kishte ekzistuar. Në fakt, ishte vetëm emri i tij dhe ideja e tij për të shoqëruar një transformim gjigant të kushteve të jetesës së të gjithë popullsisë njerëzore (dhe më gjerësisht të gjallë). Ky transformim quhet “teknik” dhe përfshin teknikat financiare dhe ligjore si dhe teknikat mekanike, biologjike dhe kompjuterike. Sot, një gjendje tashmë serioze shpërthyese ose shpërthyese e këtij transformimi është arritur në të gjitha nivelet: ekonomi (pasurim dhe varfërim eksponencial), ekologji (burime natyrore të tepërta), shkollë (nuk ka mbetur asgjë për të mësuar përveç teknikave). Prandaj është krejtësisht e kotë të kërkosh të zëvendësosh një popull që ka nevojë për një identitet nga një popull i identifikuar gabimisht si hakmarrës dhe riparues i identitetit të tij. Është e kotë të kundërshtosh pakënaqësinë ndaj mospajtimit dhe të presësh të gjesh miratim në të. Një detyrë shumë më kërkuese na propozohet: ne duhet të ripopullojmë veten, duhet të ripopullojmë veten në çdo mënyrë që mund të imagjinohet.