NATO pritet të bie dakord për ‘rinovimin më të madh të mbrojtjes që nga Lufta e Ftohtë’ – katër hapa që pritet t’u jepet drita jeshile
NATO duket se do të bjerë dakord javën e ardhshme për “rinovimin” më të madh të mbrojtjes së saj që nga Lufta e Ftohtë, duke përfshirë një zgjerim të madh të një force prej 40,000 trupash në gatishmëri për t’iu përgjigjur në një krizë.
agresioni rus në Ukrainë – vend që nuk është në NATO – ka shkaktuar një rishikim themelor në mënyrën se si aleanca do të pengonte presidentin Vladimir Putin të sulmojë ndonjë nga 30 shtetet e saj anëtare, sipas oficerëve ushtarakë dhe diplomatëve.
Kështu, planet e mbrojtjes që nuk kishin marrë shumë vëmendje përpara 24 shkurtit – ditën kur Moska filloi sulmin e saj të gjithanshëm ndaj Kievit – kanë filluar të bëhen realitet ndërsa liderët takohen për një samit historik në Spanjë nga 28-30 qershor.
“Mentaliteti ndryshoi brenda natës”, citohet të ketë thënë një oficer ushtarak i NATO-s. “NATO tani ndihet sikur është elektrizuar. Ju mund të ndjeni energjinë që shfaqet përmes sistemit”.
Po sipas Sky News, një diplomat parashikoi se samiti i Madridit do të sjellë – ose të paktën të bien dakord për kornizën për të ofruar – “një ndryshim rrënjësor në qëndrim”.
Megjithatë, ka zhgënjim që dëshira e Suedisë dhe Finlandës historikisht neutrale për t’u bashkuar me aleancën ende nuk është “aktivizuar” për shkak të shqetësimeve nga Turqia.
Ankaraja ka akuzuar Stokholmin për strehimin e militantëve kurdë. Dhe Mbretëria e Bashkuar thuhet të jetë një nga aleatët që përpiqet të zgjidhë përçarjen në kohë për Madridin.
Ndër hapat që pritet t’u jepet drita jeshile janë:
• Një zgjerim dhe riemërtim i Forcës së Reagimit të NATO-s prej 40,000 trupash, ndoshta deri në gjashtëfish, sipas dy burimeve ushtarake. Por një burim i NATO-s tha se formula të ndryshme po diskutohen dhe rritja përfundimtare ka të ngjarë të jetë më e ulët.
• Një ngritje në përmasat e një misioni për të penguar Rusinë nga synimi i krahut lindor dhe juglindor të NATO-s, me mijëra trupa të tjera të shtuara, megjithëse shumë prej tyre do të vendosen në vendin e tyre dhe do të “vendosen tutje” vetëm nëse është e nevojshme.
• Përcaktimi i Rusisë si “kërcënimi më i rëndësishëm dhe më i drejtpërdrejtë” për sigurinë.
• Një “paketë gjithëpërfshirëse e ndihmës” për Ukrainën, duke përfshirë pajisje për të luftuar dronët rusë dhe për të ofruar komunikim të sigurt.
Jens Stoltenberg, Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, tha se mbledhja e krerëve të shteteve dhe qeverive në kryeqytetin spanjoll do të jetë një “samit transformues, sepse jemi në një moment kyç për sigurinë tonë”.
Dëshmitë e tmerrit të shkaktuara nga forcat ruse në vende si qyteti ukrainas Bucha duket se kanë forcuar vendosmërinë e të gjitha vendeve anëtare për të rënë dakord për të forcuar mbrojtjen e tyre në një mënyrë që do të kishte qenë e paimagjinueshme edhe një vit më parë.
Një ministër i mbrojtjes i NATO-s thuhet se u ka thënë homologëve të tij në një takim në selinë e aleancës në Bruksel javën e kaluar se një mizori e stilit të Buçës nuk mund të lejohet të ndodhë në tokën e NATO-s.