Hidrocentrali i parë i Maqedonisë u ndërtua në Tetovë





Në fillim të shekullit të 20-të, Tetova, nga një kasabë e vogël osmane, filloi të zhvillohet si qendër tregtare, zanatçore dhe administrative në veri-perëndim të Maqedonisë. Megjithatë, një nga pengesat kryesore për zhvillim ishte mungesa e energjisë elektrike, edhe pse kushtet natyrore — sidomos lumi Shkumbin — ishin ideale për prodhimin e saj.

Rreth vitit 1911/12, u iniciua ideja për ndërtimin e një hidrocentrale, por për shkak të krizave ballkanike dhe Luftës së Parë Botërore, realizimi u vonua. Pas luftës, më 1921, u themelua “Shoqëria Industriale Aksionare e Tetovës”, dhe në një mbledhje publike banorët vendosën të përdorin rënien e lumit Shkumbin për të prodhuar energji elektrike për dritat e qytetit dhe industrinë vendore.

Hidrocentrali u ndërtua në 1925-1926 me një kapacitet të projektuar prej 3000 kuaj fuqi, dhe me një fuqi të instaluar prej 2400 kuaj fuqi. Ajo realizoi gjithashtu rrjetin e parë të shpërndarjes, me një linjë të gjatë 46 kilometra. Centrali furnizonte jo vetëm Tetovën, por edhe Shkupin, fabrikat e zonës dhe minierën e Radushës me energji elektrike. 

Historianët theksojnë se ky hidrocentral shtyu zhvillimin e industrisë në veri të Maqedonisë. Gjatë Luftës së Dytë Botërore, ishte nën kontrollin e forcave gjermane, ndersa në 1944 u kalua nën pronësi të shtetit dhe vazhdon të funksionojë deri sot si pjesë e sistemit energjetik të vendit me operator EVN.