Irani në prag të kolapsit të ujit, kufizimet kanë filluar në Teheran

Për shkak të thatësirës më të keqe në 60 vjet dhe dekadave të keqmenaxhimit të burimeve ujore, Irani është në prag të ashtuquajturit “falimentim të ujit”. Rezervuarët po thahen, dhe në qytetet më të mëdha të vendit kapaciteti i digave ka rënë nën tre përqind. Ende nuk ka një plan konkret nga autoritetet iraniane për të zgjidhur emergjencën e shkaktuar nga thatësira dhe mungesa e ujit, kështu që lutjet nga miliona iranianë janë intensifikuar në xhami dhe vende të tjera adhurimi.

Për shkak të thatësirës së gjashtë të njëpasnjëshme, konsumi i ujit është më i lartë se furnizimi, dhe varfërimi i rezervuarëve dhe burimeve është i pakthyeshëm. Që nga fillimi i nëntorit, vendi ka marrë vetëm dy milimetra shi, shumë më pak se mesatarja prej 56 milimetrash për këtë periudhë. Në Teheran dhe 20 provinca të tjera nuk ka rënë asnjë pikë shi.

Kufizimet kanë filluar për 12 milionë banorët e Teheranit, dhe Presidenti Masoud Pezeshkian ka paralajmëruar për evakuime të mundshme nëse situata përkeqësohet.

Pesë rezervuarët kryesorë që furnizojnë qytetin me ujë janë afër ashtuquajturit “nivel i ujit të vdekur”, me rreth 10 përqind të kapacitetit të tyre të përgjithshëm.

“Duhet t’i zhvendosim qytetet pranë detit. Të gjitha rezervuarët për Teheranin janë në qendër të qytetit. Ata nuk i kanë zhvendosur drejt detit. Dikush duhet të mbajë përgjegjësi për këtë,” thotë një banor i Teheranit.

“Zgjidhja mund të jetë pastrimi i reve nga pluhuri. Shumë vende e bëjnë këtë. Do të doja që të ndodhte edhe këtu,” shton një tjetër banor.

“Qeveria duhet t’u thotë njerëzve të kursejnë ujin ose ta shkripojnë vetë. Uji nga deti duhet të çojë në qytete me tuba. Ose do të duhet të evakuojnë qytetet, përfshirë Teheranin,” paralajmëron një grua tjetër vendase.

Bujqësia konsumon më shumë se 90% të ujit

Nëntëmbëdhjetë nga digat kryesore të vendit, të cilat përbëjnë 10 përqind të rezervuarëve të Iranit, janë tharë plotësisht, dhe rreth 20 diga mbajnë më pak se pesë përqind të kapacitetit të tyre.

Ky situatë është gjithashtu pasojë e masave të gabuara qeveritare për të inkurajuar zhvillimin, veçanërisht bujqësinë, e cila konsumon më shumë se 90 përqind të ujit të vendit.

Irani, me një popullsi prej 90 milionë banorësh, prodhon 85 përqind të ushqimit të nevojshëm për vendin, për shkak të sanksioneve që synojnë të zvogëlojnë varësinë nga tregu global i drithërave.

Deri në një të tretën e ujit të Iranit humbet për shkak të humbjeve fizike, konsumit të paligjshëm dhe përdorimit të papërshtatshëm.

“Nuk ka rënë shi për një muaj e gjysmë. Toka është e thatë. Fermerët kanë shumë probleme,” thotë një banor i Iranit.

“Më parë shisnim dy ose tre cisterna me ujë të pijshëm në muaj, dhe këto ditë shesim po aq në një ditë. Njerëzit janë të shqetësuar,” shton një shitës.

Meteorologët paralajmërojnë se kushtet hidrometeorologjike në Iran nuk pritet të ndryshojnë gjatë dy javëve të ardhshme.