Në Kosovë, nga dita e hënë një grup i qytetarëve pritet t’i bashkohen iniciativës për bojkotimin e supermarketeve si rrjedhojë e rritjes së vazhdueshme të çmimeve. Një iniciativë e tillë fillimisht u mor në disa vende të rajonit.
Për këtë bojkot është krijuar edhe një grup nga qytetarët në rrjete sociale të cilët bëjnë thirrje që me 10 shkurt të mbështesin këtë nismë për bojkot në Kosovë. Sipas tyre, është koha e fundit që autoritetet përgjegjëse të reagojnë për situatën e krijuar me çmime të larta. Derisa të njëjtit shprehen, se disa produkte bazike janë më lirë në vende të Evropës se në Kosovë. Ndërsa, këtë iniciativë e mbështesin edhe njohës të ekonomisë dhe Shoqata “Konsumatori”. Ndërsa, kjo e fundit vlerëson se, epoka e mashtrimeve dhe e çmimeve spekulative ka mbaruar.
Më shumë detaje për këtë nismë ka dhënë për KosovaPress një nga themeluesit e iniciativës, Xhevat Kastrati. Ai thekson se qëllimi kryesor është të krijohet një platformë ku qytetarët mund të shprehin ankesat e tyre për çmimet e larta. Derisa nënvizon se ka pasur një kohë të gjatë që qytetarët janë ankuar për rritjen e çmimeve dhe se nuk kanë marrë reflektim nga përgjegjësit. Ndërsa thotë se kjo iniciativë ka për qëllim sensibilizimin e qytetarëve dhe të gjithë akterëve të përfshirë që nuk mund të vazhdohet më me këtë situatë.
“Qëllimi është të krijohet vetëdijesim të gjithë qytetarët, por edhe me pas një platformë qytetarët ku shprehin ankesat e tyre, sepse e dimë që ka një kohë të gjatë që qytetarët po ankohen për rritjen e çmimeve dhe brengat e tyre nuk po zgjidhen, dhe nuk po gjejnë përgjigje. Një nga qëllimet tjera është të krijohet vetëdijesim të gjithë akterët e përfshirë që qytetarët nuk durojnë më të ju mohohen drejtat e tyre si konsumatorë. Ka çmime spekulative që nuk paraqesin vlerën reale të produktit. E kemi parë me shembuj të ndryshëm në grup që shumë produkte shtien shumë më shtrenjtë tek ne se në shtet e jashtme. Por, besoj se edhe qeverie e ardhshme duhet të bëjë diçka për të rregulluar lëvizjen e çmimeve… Po besoj që kemi me qenë shumë të bashkuar si qytetarë dhe të bëjmë me dije se derisa nuk ka ulje të çmimeve nuk do të dorëzohemi me bojkot, po ashtu dëshirojmë që së shpejti me pas diskutim më të hapur edhe organet kompetente”, thotë Kastrati.
Sipas tij, deri tash janë rreth 5 mijë persona të anëtarësuar në grupin “Kosova Bojkoton”, porse mbështetje pret edhe nga një masë më e gjerë.
“Deri tash për më pak se një javë i kemi 5 mijë anëtar në grup. Por, i kemi edhe shumë më shumë persona që e kanë përhap lajmin dhe e kanë pa. Kështu po besoj se gati secili qytetar në Kosovë ka dëgjuar prej rrethit, familjes apo shoqërisë për iniciativën dhe i ftoj me ndjek bojkotin, për shkak se është për të mirën e tyre…Bojkoti është ndaj çmimeve…Me datën 10 shkurt t’i bojkotojnë blerjet dhe besoj se kjo është mënyra qysh qytetarët bëhen njëzëri dhe adresohen ankesat e tyre”, shton Kastrati.
Qytetarët kanë mbështetur fuqishëm këtë nismë. Hasan Osmani, një qytetar i Kosovës, thotë se çmimet po rriten pa kontroll, dhe se do t’i bashkohen bojkotit për të treguar solidaritet me iniciativën.
“Çmimet po i rrisin qysh po duan, nuk mund t’i ndalesh..(po ja dalim) më zor…Po do t’i bashkangjitemi, çfarë të bëjnë të gjithë edhe ne”, thotë Osmani.
Qytetarja Ajshe Murtezaj gjithashtu ka shprehur shqetësim për çmimet e larta, e cila thotë se me 100 euro nuk mund të bëhet shumë, dhe është e nevojshme që qytetarët të bashkohen për të adresuar këtë problem.
“Po do i bashkëngjitëm, sepse nuk është në rregull kjo kështu, çfarë të bëjmë ne me 100 euro, do i bashkëngjitëm…Këtu janë më shtrenjtë të gjitha krahasim me pagat që i kemi”, thotë Murtezaj.
Edhe qytetarja, Fatime Statovci thekson se çmimet janë tepër të larta për buxhetin e Kosovës dhe se do t’i bashkohen nismës për të bërë thirrje për uljen e çmimeve.
“Çmimet janë tepër të larta, për buxhet të Kosovës tepër të larta…Do t’i bashkëngjitemi nismës. Me këto kushte është shumë shtrenjtë. Po ja dalim pak me pensione e ndihmën e fëmijëve”, thotë Statovci.
Ndërsa, njohësi i ekonomisë, Liridon Alidemaj, derisa mbështet iniciativën, thotë se kjo është e nevojshme për të adresuar abuzimet me çmimet. Alidemaj thekson se çmimet e produkteve në Kosovë janë më të larta se ato në shtetet si Gjermania, ku pagat dhe standardi i jetesës janë më të larta.
“Sa i përket iniciativës që është bërë nga qytetarët e Kosovës që ka të bëjë me bojkotimin e supermarketeve është e qëlluar. Kjo iniciativë është e mirë për arsyeje se nëse tregtaret, apo pronaret e supermarketeve, apo qoftë edhe kompanive të tjera, nëse pretendohet që kanë abuzuar me çmime si qytetarë duhet të ngrisim zërin dhe të reagojmë. Nëse krahasojmë produktet e qumështit mund të gjesh në Gjermani më të lira, të vajit ose të tjera, varet çfarë produkti, brendi është në treg. Nëse krahasojmë me standardin, mund t’i bie më lirë, për arsyeje se paga mesatare në Gjermani është më e madhe, standardi është më i lartë”, thotë Alidemaj.
Në anën tjetër, edhe kryetari i shoqatës “Konsumatori”, Selatin Kaçaniku ka përkrahur iniciativën, duke theksuar se epoka e mashtrimeve dhe çmimeve spekulative ka mbaruar. Sipas tij, çmimet në Kosovë janë të kurdisura dhe duhet të jenë më të ulëta se në vendet e origjinës, duke shtuar se Kosova ka nevojë për përfaqësues tregtarë që do të monitoronin ecurinë e eksporteve dhe importeve.
“Të gjithë qytetarët, konsumatorët e Republikës së Kosovës duhet të mbështesin për shumë arsyeje. Është iniciativë e duhur dhe e qëlluar, epoka e mashtrimeve dhe e çmimeve spekulative ka mbaruar…Çdo artikull që vjen nga importi, ka qenë më i shtrenjtë, se produktet në vendet e origjinës. Duhet të kemi parasysh faktin se Republika e Kosovës nuk ka akoma përfaqësues tregtar ose komercial në ambasadat tona, të cilët do të kishin për detyrë të përcillnin ecurinë e eksporteve nga andej që për ne do të ishte import. Për arsyeje se çmimet janë të kurdisura, tej mase të larta dhe do duhej të ishte e kundërta, ngase çdo shtet e subvencion eksportin e vet, që d.m.th se në Kosovë çdo çmim do duhej të ishte më i lirë se ën vendin e origjinës”, thotë Kaçaniku.
Kujtojmë se të zemëruar nga rritja e vazhdueshme e çmimeve, qytetarë të disa vendeve të Ballkanit Perëndimor u ftuan t’i bojkotojnë më 31 janar blerjet në disa dyqane të mëdha ushqimore.
Një iniciativë e tillë ka filluar në Kroaci dhe është përhapur në Bosnje e Hercegovinë, Mal të Zi dhe së shpejti pritet të nisë edhe në Maqedoninë e Veriut.