Pesë mijë objekte të ndërtuara pa leje presin të legalizohen në Kumanovë

Për 5.004 objekte të ndërtuara pa leje po zhvillohet procedura e legalizimit në territorin e Komunës së Kumanovës.

Pjesa më e madhe e tyre, konkretisht 4.308, janë të regjistruara si të diskutueshme. Pengesa më e madhe është dokumentacioni jo i plotë, si p.sh. deklaratat e bashkëpronarëve, dokumente personale të pavlefshme, mungesa e një elaborati ose arsye të tjera.

Gjatë 13 viteve që zgjat procesi i legalizimit në Sektorin e Urbanizmit në Kumanovë, janë paraqitur 26.256 kërkesa, nga të cilat janë zgjidhur 21.252 çështje.

“Duke marrë parasysh numrin e komisioneve, puna është bërë në mënyrë të shkëlqyeshme, vetëm tre po punojnë, dhe një numër i madh çështjesh janë zgjidhur. Është detyra e tyre të dalin në terren, të fotografojnë dhe të dokumentojnë gjendjen aktuale dhe të hartojnë një procesverbal. Ky është një proces i gjatë dhe i mundimshëm, si për urbanistët ashtu edhe për qytetarët”, shpjegon Goran Stojkovski, zëvendëskryetari i sektorit.

Për të legalizuar një objekt, duhet të plotësohen disa kushte, ndër të cilat afërsia me një rrugë kryesore ose rajonale, linjë hekurudhore, rrjedhë ujore — lumë ose liqen, dhe duhet të merret miratimi edhe nga EVN nëse ndonjë rrjedhë ujore kalon mbi objektin e paraqitur për legalizim.

Arsyet për vendimet negative janë kryesisht marrëdhëniet e pazgjidhura pronësore-juridike, dokumentacioni jo i plotë ose mosrespektimi i afateve. Autoritetet theksojnë se ka pasur përpjekje për të manipuluar sistemin.

“Ligji për legalizimin zbatohet për objektet e ndërtuara deri më 3 shtator 2011, dhe afati i zgjeruar tre herë zbatohet vetëm për pronat e qytetarëve që nuk i kanë paraqitur dokumentet në kohë. Ka pasur raste kur janë paraqitur kërkesa për legalizimin e shtëpive, ndërtesave, halleve industriale të ndërtuara më vonë, por ato nuk plotësojnë kushtet”, shpjegojnë urbanistët.

Edhe në këtë proces reflektohet pakujdesia e qytetarëve, si p.sh. pritja e momentit të fundit për të plotësuar dokumentacionin, por ndonjëherë nuk ka mundësi për të kapërcyer grindjet familjare, kështu që shpesh të afërmit refuzojnë të nënshkruajnë për një objekt që ndodhet ose është pronë e përbashkët. Disa raste janë në procedurë për mbi 10 vjet, dhe shpesh anëtarët e komisionit u drejtohen të interesuarve për t’i kujtuar që duhet të dorëzojnë ndonjë dokument.

Pas hartimit të vendimeve, ekziston një proces i përshtatjes së objekteve në planet ekzistuese urbane, gjë që nuk është aspak e lehtë dhe e thjeshtë.

Urbanistët pajtohen se Ligji për Legalizimin e Objekteve të Ndërtuara pa Leje ka nisur shumë pyetje për vetëqeverisjet lokale. Sipas ekspertëve, ai nuk ka dhënë rezultatet e dëshiruara — në vend që të ndihmohen qytetarët më të varfër, përfitimet janë marrë nga pronarët e vilave të mëdha, madje edhe ndërtesave ose halleve industriale. Ligji për legalizimin ka inkurajuar qytetarët e padisiplinuar dhe ka kontribuar në rritjen e kaosit urban.