Në Kroaci do të ketë bojkot shumëditor të marketeve
Bojkoti i së premtes ndaj dyqaneve mund të konsiderohet i suksesshëm falë unitetit paksa të papritur të konsumatorëve dhe blerësve kroatë. Platforma e konsumatorëve “Alo Inspektor”, e cila nisi iniciativën për bojkot, publikoi në rrjetet sociale foto të dyqaneve bosh – raportoi N1.hr.
Menjëherë pas bojkotit, Josip Kelemen, këshilltar i platformës së konsumatorëve “Alo Inspektor”, shprehu kënaqësinë për arritjet e bojkotit. Sipas tij, bojkoti tejkaloi të gjitha pritshmëritë, veçanërisht ato që parashikonin se nuk do të kishte sukses fare.
“Për ta, kjo ishte tronditëse. Për herë të parë u dëgjua një zë i fuqishëm i konsumatorëve, qëndrimi dhe mendimi i tyre për gjendjen e tregut kroat. Është e qartë se diçka serioze nuk është në rregull me tregun kroat. Situata me çmimet në Kroaci është e paarsyeshme, dhe tani konsumatorët kërkojnë që të gjithë ata që marrin pjesë në formimin e çmimeve, si dhe ata që kanë mjete për kontrollin e tregut, të zgjidhin këtë problem,” thekson Kelemen në një intervistë për “Novi List”.
Kelemen thekson se konsumatorët nuk mund të ushtrojnë presion ndaj furnizuesve dhe të tjerëve në zinxhirin e tregut, por mund ta bëjnë këtë ndaj shitësve me pakicë.
“Gjithçka tjetër është detyrë e shtetit. Ky është thelbi i çështjes. Nëse do të ishte ndryshe, do të përmendja si shembull Slloveninë dhe Italinë. Pse çmimi i qafës së viçit nuk mund të rritet me 43% brenda tre muajsh në Slloveni dhe Itali, ndërsa në Kroaci kjo ndodh?! Kjo tregon se sistemi i mbikëqyrjes dhe rregullimit të tregut nuk funksionon. Ne vetëm sa e vumë në dukje problemin, por nuk është detyra jonë ta zgjidhim atë,” është i qartë Kelemen.
Ai dyshon se masat administrative të paralajmëruara nga Qeveria do të kenë ndikim konkret në uljen e çmimeve për konsumatorët e fundit, ashtu siç dyshon se ato do të ndalin rritjet e mëtejshme.
“Qeveria prej vitesh miraton plane veprimi për lehtësime administrative. Sot po shohim suksesin e këtyre masave. Disa produkte gjatë kësaj periudhe janë shtrenjtuar me 100 për qind ose më shumë. ‘Si dhe pse’, pyet Kelemen.
Ai përsërit se nuk janë konsumatorët ata që duhet të japin përgjigje për këto pyetje, por furnizuesit, tregtarët dhe qeveria. Konsumatorëve, thotë ai, u mbetet vetëm të shpresojnë që mekanizmat e nisur nga shteti do të japin rezultate së shpejti.
Lidhur me veprimet e reja të platformës, gjithçka mund të dihet për disa ditë, kur të përfundojë analiza e rezultateve të bojkotit. Kelemen thotë se ka disa opsione, si një bojkot disa-ditor i zinxhirëve tregtarë ose qendrave tregtare në pronësi të kompanive vendase ose të huaja, apo një bojkot i përhershëm i disa produkteve, duke ushtruar presion ndaj Qeverisë për të ulur TVSH-në për ato produkte.
Për të gjitha këto arsye, dukej logjike të pyetet nëse ka ardhur koha që konsumatorët të marrin pjesë në takime dhe negociata mes Qeverisë, furnizuesve dhe shitësve me pakicë.
“Sinqerisht, është e vështirë t’i jepet një përgjigje përfundimtare kësaj pyetjeje. Sigurisht që duhet të bisedojmë, por ne e kemi artikuluar problemin dhe i kemi dhënë një sinjal qeverisë. Qeveria duhet të fillojë ta zgjidhë atë. Qeveria është ajo që i shërben qytetarëve të Republikës së Kroacisë, të cilët i paguajnë për të punuar, dhe është koha që ata të fillojnë të merren me zgjidhjen e këtij problemi,” thotë Kelemen.
Të dhënat nga Administrata Tatimore tregojnë se qarkullimi në dyqanet kroate të premten, në ditën e bojkotit, ishte përgjysmuar krahasuar me të njëjtën ditë shtatë ditë më parë. Numri i faturave të fiskalizuara të lëshuara në dyqane ishte 44% më i ulët, ndërsa shuma totale e faturave të lëshuara ishte 53% më e ulët krahasuar me të premten e datës 17 janar.
Qytetarët të premten shpenzuan 28.6 milionë euro në dyqane, ndërsa një javë më parë kjo shifër ishte mbi 60 milionë euro. Rënia e qarkullimit nuk u regjistrua vetëm në sektorin e tregtisë, por edhe në sektorë të tjerë, duke qenë se numri total i faturave të lëshuara të premten ishte 29% më i ulët, ndërsa shuma e tyre ishte 36% më e ulët.
Qytetarët u thirrën të bojkotonin dyqanet për shkak të çmimeve të pajustifikuarisht të larta, përmes një iniciative që nisi nga grupi në Facebook “Alo, inspektor”, i cili mbështetet nga Qendra Evropiane për Ekselencën e Konsumatorëve (ECIP). Se reagimi i qytetarëve ndaj bojkotit do të ishte i suksesshëm u bë e qartë që të premten pasdite, kur Administrata Tatimore raportoi se deri në orën 16:00 numri i faturave të lëshuara në sektorin e tregtisë ishte ulur me 43%, ndërsa shuma e fiskalizuar me 50%.