Siria pas Assadit: Udhëheqësi i ri premton kushtetutë dhe transformim politik

Ndërsa diplomatët amerikanë mbërritën në Damask të premten, udhëheqësi i ri de facto i Sirisë Ahmed al-Sharaa ka të ngjarë t’i ketë përshëndetur ata me një mesazh të qartë: Nën sundimin e tij, nuk do të ketë asnjë kërcënim për Perëndimin.

Sharaa, i cili ka hequr dorë nga emri Abu Mohammad al-Jolani, e ka shtyrë këtë linjë në takimet me diplomatët perëndimorë dhe median që kur forcat rebele, të udhëhequra nga grupi i tij Hayat Tahrir al-Sham, ose HTS, përmbysën regjimin e presidentit Bashar al-Assad.

Ndërsa administrata e tij e re merr përgjegjësinë, ai gjithashtu ka bërë thirrje që SHBA dhe vendet e tjera të heqin sanksionet kundër Sirisë.

“Tani, pas gjithë asaj që ka ndodhur, sanksionet duhet të hiqen sepse ato ishin në shënjestër të regjimit të vjetër”, tha Sharaa.

“Viktima dhe shtypësi nuk duhet të trajtohen në të njëjtën mënyrë”, shtoi ai.

Ai gjithashtu është përpjekur të largohet nga e kaluara e tij si një udhëheqës xhihadist me lidhje si me grupin terrorist të Shtetit Islamik ashtu edhe me Al-Kaedan.

Me një ton më të moderuar, Sharaa është zotuar të sjellë një epokë ndryshimi të nxitur nga një vizion i një Sirie gjithëpërfshirëse në të cilën do të përfaqësohen grupet e shumta fetare dhe etnike të vendit.

Sharaa është përpjekur gjithashtu ta paraqesë HTS-në si më të moderuar, duke këmbëngulur në intervistat e tij se grupi nuk duhet të konsiderohet terrorist sepse nuk synon civilët apo zonat civile.

Ndryshe nga talebanët në Afganistan, të cilët i ndaluan gratë nga arsimi i lartë, hapësirat publike si parqet dhe shumica e vendeve të punës, Sharaa ka deklaruar se do të jetë shumë më gjithëpërfshirës, shkruan yahoonews, përcjell Telegrafi.

Sharaa premtoi gjithashtu se një komitet sirian i ekspertëve ligjorë do të formohej për të shkruar një kushtetutë të re për vendin.

“Ata do të vendosin. Dhe çdo sundimtar apo president do të duhet të ndjekë ligjin” tha ai.

“Ai po thotë të gjitha gjërat që unë mendoj se Uashingtoni dhe Evropa duan të dëgjojnë në lidhje me një tranzicion që çon në një qeveri që është gjithëpërfshirëse dhe reflektuese e vullnetit të të gjithë sirianëve”, tha Dana Stroul, ish-zyrtare e lartë e Departamentit të Mbrojtjes që shërbeu në administratën Biden.

Së fundmi, Barbara Leaf, zyrtare e lartë amerikane për Lindjen e Mesme, ka thënë se e ka informuar Shaaran se Uashingtoni e ka flakur tutje shpërblimin për arrestimin e tij dhe i ka mirëpritur “mesazhet pozitive” në diskutime, përfshirë premtimin për luftim të terrorizmit.

Tani administrata Biden po peshon nëse HTS do të hiqet nga lista e organizatave terroriste, por kjo varet nga fakti nëse Sharaa dhe grupi i tij mund të angazhohen me SHBA-në.

“Ne po vëzhgojmë atë që ata bëjnë tani dhe sigurisht e bëjmë të qartë se ata duan të jenë gjithëpërfshirës në trajtimin e grupeve të tjera brenda Sirisë, duke respektuar gratë dhe pakicat ndërsa ngrihen në pushtetin e përkohshëm qeverisës – duke e bërë të qartë se Siria nuk do të të përdoret si bazë për grupet terroriste”, tha zëdhënësi i Departamentit të Shtetit, Matthew Miller.

Por ndërkohë që shumë janë të kujdesshëm për transformimin e Sharaas, gjatë gjithë luftës civile të Sirisë, ai hapi rrugën për të sfiduar ISIS-in dhe Al-Kaedan.

I lindur në Siri në vitin 1982, ai ishte ndër luftëtarët e huaj që kaluan në Irak për të luftuar kundër forcave amerikane pasi ata pushtuan vendin në vitin 2003 dhe u arrestua nga ushtria amerikane.

Ndërsa lufta civile në Siri shpërtheu në vitin 2011, Abu Bakr al-Baghdadi, udhëheqësi i Shtetit Islamik të Irakut (ISI), e ktheu atë në shtëpi për të krijuar frontin Al-Nusra, një degë e Al-Kaedas.

Por kur Baghdadi i bëri thirrje Sharaas që të bashkonte Al-Nusra me ISI-n dhe të formonte ISIS-in, ai refuzoi dhe në vend të kësaj u zotua për besnikëri ndaj Al-Kaedas.

Në vitin 2017, ai shpërndau Al-Nusra për të formuar HTS, e cila do të ruante pushtetin në Idlib përpara se të udhëhiqte kontrollin gjithëpërfshirës të rebelëve në fillim të këtij muaji, duke detyruar rënien e Assadit dhe regjimit të tij.