Forcat rebele siriane përparuan në qytetin qendror të Homsit dhe luftëtarët kurdë morën kontrollin efektiv të shkretëtirës lindore të premten, duke tronditur pushtetin e Presidentit Bashar al-Assad dhe duke shkaktuar revolta lokale kundër tij që sundojnë në jug.
Nëse kryengritësit islamikë do të kapnin Homsin në ofensivën e tyre të re të rrufeshme, kjo do të shkëputte kryeqytetin Damasku nga bregu, një vend i vjetër i dyshimtë i sektit pakicë alavit të Asadit dhe ku aleatët e tij rusë kanë një bazë detare dhe bazë ajrore.
Në një pengesë paralele për Assadin, një aleancë e mbështetur nga SHBA-ja e udhëhequr nga luftëtarët kurdë sirianë pushtoi Deir el-Zor, baza kryesore e qeverisë në shkretëtirën e madhe në lindje të vendit, thanë tre burime siriane për Reuters të premten.
Ishte qyteti i tretë i madh, pas Alepos dhe Hamës në veriperëndim dhe qendër, që doli jashtë kontrollit të Asadit brenda një jave.
Duke u ngarkuar me presionin, dy burime të ushtrisë siriane thanë se aleanca e njohur si Forcat Demokratike Siriane (SDF), kishte përfshirë pikëkalimin kufitar Albu Kamal pranë Irakut.
Në provincën jugore Deraa, luftëtarët lokalë sirianë dhe ish-rebelët pushtuan një nga bazat kryesore të ushtrisë, të njohur si Liwa 52, pranë qytetit Herak, ndërsa luftimet u përhapën në kufirin jugor me Jordaninë, thanë të premten dy burime rebele për Reuters.
Ata kapën gjithashtu pjesë të pikës kufitare Nassib me Jordaninë pranë seksionit doganor, ku dhjetëra rimorkio dhe makina pasagjerësh ishin bllokuar, shtuan burimet.
Pas vitesh të mbyllura të linjave të ngrira të frontit, forcat rebele kanë shpërthyer nga bastioni i tyre veriperëndimor i Idlibit për të arritur përparimin më të shpejtë në fushën e betejës nga secila palë që nga një kryengritje në rrugë kundër Asadit, u shndërrua në luftë civile 13 vjet më parë.
Assad rifitoi kontrollin e pjesës më të madhe të Sirisë, pasi aleatët kryesorë Rusia, Irani dhe grupi i Hezbollahut të Libanit – i erdhën në shpëtim. Por të gjitha kohët e fundit janë dobësuar dhe devijuar nga kriza të tjera, duke u dhënë militantëve myslimanë sunitë, një dritare për të luftuar.
Ndërkohë, një zyrtar i lartë iranian tha se Teherani, i cili është fokusuar në tensionet me Izraelin që nga fillimi i luftës në Gaza, do të dërgojë raketa, drone dhe më shumë këshilltarë në Siri.
“Ka të ngjarë që Teherani do të ketë nevojë të dërgojë pajisje ushtarake, raketa dhe dronë në Siri… Teherani ka ndërmarrë të gjitha hapat e nevojshëm për të rritur numrin e këshilltarëve të tij ushtarakë në Siri dhe për të vendosur forcat,” tha zyrtari i lartë iranian me kusht që të ruhej anonimiteti.
“Tani, Teherani po ofron inteligjencë dhe mbështetje satelitore për Sirinë.”
Kreu i fraksionit sirian që udhëheq sulmin gjithëpërfshirës i tha CNN se grupi i tij – një ish degë e Al-Kaedës i njohur tani si Hayat Tahrir al-Sham (HTS) – synonte të “ndërtonte Sirinë” dhe të kthente refugjatët sirianë në shtëpi nga Libani dhe Evropa.
HTS u shkëput nga Al-Kaeda në vitin 2016, thotë se nuk përbën kërcënim për Perëndimin dhe ka shpenzuar vite duke u përpjekur për të moderuar imazhin e saj, duke u paraqitur si një alternativë e mundshme ndaj sundimit autoritar 54-vjeçar të familjes Assad./ Reuters.