“Gjithmonë ka dy pjesë – opozita do të lexojë negativen dhe qeveria do të lexojë pozitiven”: Cili ishte raporti i djeshëm i KE-së për përparimin e Maqedonisë së Veriut?
Dje në mesditë, Komisioni Evropian do të publikojë raportet për progresin e 10 vendeve kandidate për anëtarësim në Bashkimin Evropian, si dhe Ukraina, Moldavia dhe Gjeorgjia, vende të të ashtuquajturit Partneriteti Lindor, do t’i bashkohen kandidatëve nga Ballkani Perëndimor dhe Turqisë këtë vit. Siç dikton procedura, shefat e shtabit të komisionerëve evropianë diskutuan të hënën raportet vjetore për Maqedoninë e Veriut, Serbinë, Malin e Zi, Shqipërinë, Kosovën, Bosnjë dhe Hercegovinën, Turqinë, Ukrainën, Moldavinë dhe Gjeorgjinë dhe disa nga vendimet e tyre me nota ishin rrjedhur në media, shkruan PRESSonline.al
Raporti vjetor i Komisionit Evropian është dokumenti më i rëndësishëm për çdo vend që aspiron anëtarësimin në Bashkimin Evropian (BE) dhe paraqet një pamje të situatës në të gjitha fushat kyçe ku progresi është i nevojshëm për procesin e anëtarësimit. Një pjesë e opinionit vendas po e pret me padurim raportin. Gazetari dhe publicisti me përvojë shumëvjeçare, Eroll Rizaov, sqaron se në ato raporte ka dy pjesë – opozita do të lexojë pjesën negative dhe qeveria do të lexojë pjesën pozitive. Në një bisedë për “Lokalno”, ai tregon se kështu është në të gjitha raportimet e mëparshme.
– Ndoshta tani do të ketë ndonjë ndryshim në favor të vendit për shkak të ngjarjeve në botë dhe premtimit për anëtarësim, por ajo nuk është precize. Duhet të presim dhe të shohim, thekson Rizaov për pritjet.
Ai thekson se do të shfaqen pjesë që janë pozitive, ku ka përmirësim dhe në të cilat do të mbështetet garnitura qeverisëse, por edhe pjesë që përmbajnë pikëpamje kritike, gjëra që nuk kanë filluar ose po ndodhin dhe nuk kanë përfunduar.
“Opozita do të kapet për to dhe ne do ta kemi atë atmosferë në vend”, na tha shkurt bashkëbiseduesi.
Analisti politik Bllagojçe Atanasoski vlerëson se gjërat e shënuara në raportin e KE-së për progresin e Maqedonisë dhe vendeve të tjera kandidate nga Ballkani Perëndimor do të jenë reale, përkatësisht progresi i vendeve në sferat përkatëse dhe kushtet që duhet të jenë përmirësuar, veçanërisht në sferën e korrupsionit dhe krimit të organizuar.
– Megjithatë, vendimi për ne mbetet për arsye politike, pra varet shprehimisht nga përfshirja e bullgarëve në Kushtetutë, për të hapur kapitullin e parë. Nëse nuk e bëjmë këtë, të marrim raportin sa më pozitiv nga KE, për fat të keq nuk do të ketë efekt në praktikë, nëse nuk miratohen ndryshimet kushtetuese, thotë Atanasoski për “Lokalno”, përcjell PRESSonline.al
Për datën 2030 si datë të mundshme të anëtarësimit tonë në Union, analisti shprehet skeptik, pasi siç thotë ai, është pak joreale dhe naive të pritet, në një situatë ku ju prisni 18 vjet për fillimin e negociatave me BE-në, për t’i përfunduar ato në vetëm 6 dhe ju duhet të negocioni 36 kapituj me sfera të ndryshme të lidhura dhe të reformoheni për të përmbushur kriteret dhe për t’u bërë një vend i Evropës Perëndimore.
– Sidomos që nga intensiteti i zgjerimit të BE-së pas pranimit të Kroacisë në vitin 2013, në fakt ka një stagnim dhe ulje të shkallës së pranimit të vendeve të reja anëtare. Vetë BE-ja po tregon lodhje nga zgjerimi dhe kjo mund të shihet përmes shembullit të Serbisë, Malit të Zi, Shqipërisë dhe Maqedonisë, thekson ai.
Në anketën e Eurothink – Qendra për Strategji Evropiane të publikuar në tetor, 60,8 për qind e të anketuarve kanë thënë se BE-ja është alternativa më e mirë për Maqedoninë, por 55,8 për qind janë shprehur se qëndrimi i BE-së është i padrejtë, arrogant dhe shantazhues.
Bashkëbiseduesi beson se numri mes qytetarëve do të zvogëlohet dhe kjo do të jetë problem me Holandën, e cila është shteti më i ndjeshëm i BE-së për sundimin e ligjit dhe luftën kundër korrupsionit.
– Nëse miratojmë ndryshimet kushtetuese, atëherë mund të përballemi me veton nga Holanda për këtë çështje, por nuk do të kemi të drejtë morale të ankohemi, sepse do të jetë një veto e vërtetë parimore nga një shtet anëtar i BE-së me ndikim në lidhje me obligimet themelore, që janë sundimi i ligjit dhe ndëshkimi i korrupsionit në mesin e bartësve të posteve publike të profilit të lartë, analizon Atanasoski, përcjell PRESSonline.al
Ai vlerëson se Maqedonia deri më tani ka qenë terren i testimit për kërkesat joparimore dhe shantazhet e vendeve anëtare të BE-së në rrugën e saj drejt BE-së tani dhe NATO-s më parë.
Ne ndryshuam emrin kushtetues për përdorim të përgjithshëm, nën presionin e Greqisë dhe tani kemi kërkesa të reja identitare-historike nga fqinji ynë lindor, të cilat janë jashtë sferës së kritereve të Kopenhagës. Qytetarët maqedonas janë me të drejtë të zhgënjyer, të frustruar dhe pse euroskepticizmi po rritet mes tyre. Edhe kjo përqindje e mbështetjes, për mendimin tim, është e lartë duke pasur parasysh atë që na është kërkuar në më shumë se dy dekadat e fundit në rrugën tonë drejt anëtarësimit të plotë në BE, na tha analisti politik.
Lidhur me dilemën nëse në vend të konsensusit duhet të vendoset një shumicë e kualifikuar dhe shtetet anëtare të kenë të drejtën e vetos vetëm gjatë ratifikimit përfundimtar të anëtarësimit dhe kjo të jetë zgjidhje për frenat me të cilat po përballet vendi, Atanasoski vë në dukje se për një ndryshim të tillë, do të duhej të kishte një konsensus nga të 27 vendet anëtare të BE-së, ndërsa kundër kësaj do të votojnë vende si Bullgaria, Hungaria, Polonia dhe të tjera që përdorin veton si mjet për të kënaqur interesat e tyre egoiste kombëtare dhe shtetërore brenda organeve dhe organet e Unionit.
– Mirëpo, ky parim i vetos, të cilin Bullgaria e keqpërdor ndaj nesh, është përdorur edhe ndaj bullgarëve nga Austria dhe Holanda në lidhje me Euron dhe zonën Shengen për pranimin e Bullgarisë dhe Rumanisë në këto dy organizata që janë pjesë e integrimit kontinental evropian, thekson ai.
Analisti thotë se Shqipëria do të shkëputet nga paketa me Maqedoninë në rrugën drejt BE-së dhe këtë na e kanë thënë hapur të gjithë përfaqësuesit evropianë, pa doreza diplomatike. Ai thotë se Shqipëria ishte dëm kolateral i vetos bullgare ndaj nesh.
– Tani që po përfundon procesi i skriningut, do të jetë shumë joparimore dhe e papërgjegjshme ndaj qytetarëve shqiptarë nëse kësaj radhe bllokohen nga vendet anëtare të BE-së, sepse ne ende nuk mund t’i fillojmë negociatat, përfundon Atanasoski.