Një raport i publikuar së fundmi nga UNICEF zbulon se 1 në 3 fëmijë ose 739 milionë në mbarë botën tashmë jetojnë në zona të ekspozuara ndaj mungesës së lartë ose shumë të lartë të ujit, me ndryshimin e klimës që kërcënon ta përkeqësojë gjendjen.
Më tej, barra e dyfishtë e pakësimit të disponueshmërisë së ujit dhe shërbimeve të papërshtatshme të ujit të pijshëm dhe kanalizimeve po e ndërlikojnë sfidën, duke i vënë fëmijët në rrezik edhe më të madh.
Raporti, një shtesë e UNICEF-it për Rrezikun Klimatik të Fëmijëve (2021), përshkruan gjithashtu një mori mënyrash të tjera në të cilat fëmijët mbajnë peshën më të madhe të ndikimeve të krizës klimatike duke përfshirë sëmundjet, ndotjen e ajrit dhe ngjarjet ekstreme të motit si përmbytjet dhe thatësirat.
Që nga momenti i konceptimit deri në moshën madhore, shëndeti dhe zhvillimi i trurit, mushkërive, sistemit imunitar dhe funksioneve të tjera kritike ndikohen nga mjedisi ku ata rriten. Për shembull, fëmijët kanë më shumë gjasa të vuajnë nga ndotja e ajrit sesa të rriturit. Në përgjithësi, ata marrin frymë më shpejt se të rriturit dhe truri, mushkëritë dhe organet e tjera të tyre janë ende në zhvillim.
“Pasojat e ndryshimeve klimatike janë shkatërruese për fëmijët. Trupi dhe mendjet e tyre janë në mënyrë unike të ndjeshme ndaj ajrit të ndotur, ushqimit të dobët dhe nxehtësisë ekstreme. Jo vetëm që bota e tyre po ndryshon – me burimet e ujit që thahen dhe ngjarjet e tmerrshme të motit bëhen më të forta dhe më të shpeshta – po ashtu po ndryshon edhe mirëqenia e tyre pasi ndryshimet klimatike ndikojnë në shëndetin e tyre mendor dhe fizik. Fëmijët kërkojnë ndryshim, por nevojat e tyre shumë shpesh bien në anash”, tha drejtoresha ekzekutive e UNICEF-it, Catherine Russell
Sipas gjetjeve të raportit, pjesa më e madhe e fëmijëve janë të ekspozuar në rajonet e Lindjes së Mesme dhe Afrikës Veriore dhe Azisë Jugore – që do të thotë se ata jetojnë në vende me burime të kufizuara ujore dhe nivele të larta të ndryshueshmërisë sezonale dhe ndërvjetore, rënie të nivelit të ujit nëntokësor ose rrezik thatësire.
Shumë fëmijë, 436 milionë, po përballen me barrën e dyfishtë të mungesës së lartë ose shumë të lartë të ujit dhe niveleve të ulëta ose shumë të ulëta të shërbimit të ujit të pijshëm të njohur si cenueshmëria ekstreme e ujit duke rrezikuar jetën, shëndetin dhe mirëqenien e tyre. Është një nga nxitësit kryesorë të vdekjeve tek fëmijët nën 5 vjeç nga sëmundje të parandalueshme.
Raporti tregon se më të prekurit jetojnë në vende me të ardhura të ulëta dhe të mesme në Afrikën Sub-Sahariane, Azinë Qendrore dhe Jugore dhe Azinë Lindore dhe Juglindore. Në vitin 2022, 436 milionë fëmijë jetonin në zona që përballeshin me cenueshmëri ekstreme të ujit. Disa nga vendet më të prekura përfshijnë Nigerin, Jordaninë, Burkina Faso, Jemenin, Çadin dhe Namibinë, ku ekspozohen 8 nga 10 fëmijë.
Deri në vitin 2050, 35 milionë fëmijë të tjerë parashikohet të ekspozohen ndaj niveleve të larta ose shumë të larta të stresit të ujit, me Lindjen e Mesme dhe Afrikën e Veriut dhe Azinë Jugore që aktualisht po përballen me ndryshimet më të mëdha.
Pavarësisht nga cenueshmëria e tyre unike, fëmijët ose janë injoruar ose shpërfillur në masë të madhe në diskutimet rreth ndryshimeve klimatike. Për shembull, vetëm 2.4 për qind e financimit të klimës nga fondet kyçe shumëpalëshe të klimës mbështet projekte që përfshijnë aktivitete të përshtatshme për fëmijët.
Në COP28, UNICEF u bën thirrje liderëve botërorë dhe komunitetit ndërkombëtar që të ndërmarrin hapa kritikë me dhe për fëmijët për të siguruar një planet të jetueshëm, duke përfshirë:
-Ngritja e fëmijëve në kuadër të vendimit përfundimtar të Mbulimit të COP28 dhe thirrja e një dialogu ekspertësh mbi fëmijët dhe ndryshimet klimatike.
-Përfshirja e fëmijëve dhe ekuitetit të brezave në Aksionin Global (GST).
-Përfshirja e fëmijëve dhe shërbimeve thelbësore rezistente ndaj klimës brenda vendimit përfundimtar mbi Objektivin Global për Përshtatje (GGA).
Sigurimi i Fondit për Humbjet dhe Dëmtimet dhe aranzhimet e financimit janë të përshtatshme për fëmijët me të drejtat e fëmijëve të përfshira në procesin e qeverisjes dhe vendimmarrjes së fondit.
Përtej COP28, UNICEF u bën thirrje palëve të ndërmarrin veprime për të mbrojtur jetën, shëndetin dhe mirëqenien e fëmijëve duke përfshirë përshtatjen e shërbimeve thelbësore sociale, fuqizimin e çdo fëmije për të qenë kampion për mjedisin dhe përmbushjen e marrëveshjeve ndërkombëtare të qëndrueshmërisë dhe ndryshimeve klimatike. duke përfshirë reduktimin e shpejtë të emetimeve.