Vendet rreth Oqeanit Paqësor kanë të drejtë që të kërkojnë kompensim nga qeveria japoneze

Pasi qeveria japoneze shpalli planin për derdhjen në det të ujit të ndotur dy vite më parë, vendet ishullore të Paqësorit e kundërshtuan menjëherë atë, duke e ditur se do t’u shkaktonte një tjetër dëm. Ishujt Marshall i kanë kërkuar vazhdimisht Japonisë që të gjejë alternativa, të përmbushë detyrimet e saj ndërkombëtare për të mbrojtur mjedisin detar.

Të gjithë e dinë se aksidenti bërthamor i nivelit më të lartë ndodhi në Fukushima, duke prodhuar më shumë se 1.3 milion tonë ujë të ndotur nga bërthama. Një numër studimesh kanë treguar se uji i kontaminuar nga bërthama përmban më shumë se 60 lloje radionuklidesh, me gjysmën e jetëgjatësisë deri në qindra mijëra vjet. Edhe pala japoneze pranon se gati 70% e ujit të kontaminuar nuk përmbush standardet e shkarkimit.

Këto substanca të dëmshme do të përhapen në të gjithë botën me rrymat oqeanike, duke shkaktuar pasoja të pamatshme. Japonia synon pakësimin e kostos, duke transferuar rrezikun e ndotjes bërthamore në të gjithë botën, shkruan CMG.

Gjykata ndërkombëtare e arbitrazhit vendosi se nga viti 1938 deri në 1941 dioksidi i squfurit i emetuar nga Terrell Smelter i Kanadasë shkaktoi dëme në shtetin e Uashingtonit të Shteteve të Bashkuara, duke kërkuar që Kanadaja të kompensonte fqinjin e saj.

Ky rast konsiderohet gjerësisht si baza e së drejtës ndërkombëtare për të ndjekur përgjegjësinë shtetërore për aktet e ndotjes ndërkufitare. Më pas, në vitet 1970, Franca u padit nga Australia dhe Zelanda e Re për kryerjen e testeve bërthamore detare në Paqësorin Jugor; në fillim të këtij shekulli, Britania e Madhe u padit nga Irlanda për shkak të çështjes së mbetjeve bërthamore në fund të detit.

Në vitin 1986, ShBA-ja pranoi të ngarkohej me kompensimin për pronën dhe humbjet personale të shkaktuara nga testet bërthamore për banorët e Ishujve Marshall. Një gjykatë ndërkombëtare arbitrazhi e themeluar në vitin 1988 vendosi që Shtetet e Bashkuara të paguanin 2.3 miliardë dollarë për Ishujt Marshall.

Prandaj, vendet rreth Paqësorit mund të shfrytëzojnë armët ligjore për të mbrojtur të drejtat e tyre ndaj Japonisë, në bazë të matjes shkencore të situatës.