Zbulimi shqetësues i shkencëtarëve – Evropa po bëhet më e ftohtë, si dhe pse?

Ndotja dhe ndryshimet klimatike po prishin rrymat e thella, të cilat mund ta bëjnë Evropën më të ftohtë dhe akullin të shkrihet më shpejt.

Shkrirja gjithnjë e më e shpejtë e akullit të Antarktidës si rezultat i ndryshimeve klimatike po shkakton një ngadalësim dramatik të rrymave të thella oqeanike dhe mund të ketë një efekt katastrofik në klimë, thonë shkencëtarët australianë në një studim të botuar në revistën Nature.

Rrymat e thella të ujit që nxisin rrymat e oqeanit mund të ulen me 40 përqind deri në vitin 2050. Rrymat transportojnë nxehtësi jetike, oksigjen, karbon dhe lëndë ushqyese rreth planetit dhe një ndryshim në Rrymën e Atlantikut të Veriut mund të çojë në një ftohje të mprehtë në Evropë, thonë shkencëtarët.

Studimi, i botuar në revistën Nature, paralajmëron gjithashtu se ngadalësimi i rrymave të thella mund të çojë në një reduktim të kapacitetit për të absorbuar dioksidin e karbonit nga atmosfera. Rrymat e thella në të dyja hemisferat kanë qenë të qëndrueshme për mijëra vjet, por tani po ngadalësohen, gjë që i ka shqetësuar thellësisht shkencëtarët.

Të dyja rrymat janë rezultat i lëvizjes së ujit të ftohtë, të kripur dhe të rëndë drejt fundit të oqeanit pranë Antarktidës. Por shkrirja e ajsbergëve të ujërave të ëmbla çon në një ulje të sasisë së kripës në ujë, pra densitetin e tij, gjë që e bën atë të lëvizë më ngadalë.

“Hulumtimi ynë tregon se nëse emetimet globale të dioksidit të karbonit vazhdojnë me këtë ritëm, rrymat e thella do të ngadalësohen me më shumë se 40 për qind gjatë 30 viteve të ardhshme. Kjo i vendos ata në një trajektore që duket se po shkon drejt kolapsit. Nëse oqeani do të kishte mushkëri, ato rryma do të ishin një nga krahët”, tha oqeanografi profesor Matthew England nga Universiteti i Uellsit të Ri Jugor.

Qarkullimi i reduktuar në oqean do të thotë që uji që thith dioksidin e karbonit në sipërfaqe po arrin kapacitetin më shpejt dhe uji nga thellësi më të mëdha për ta zëvendësuar atë nuk po arrin kapacitetin aq shpejt sa për ta bërë këtë.

Një studim i Atlasit i vitit 2018 zbuloi se sistemi i qarkullimit të ujit në Oqeanin Atlantik po dobësohet dhe ka ndryshuar në mënyrë dramatike gjatë 150 viteve të fundit. Ndryshimet në atë sistem mund të ftohin oqeanet dhe rrjedhimisht Evropën veriperëndimore. Ajo gjithashtu ka një ndikim në ekosistemet e detit të thellë.

“Ky lajm është lajm kryesor dhe është shqetësues të shohësh se sa shpejt po ndodh gjithçka,” komentoi klimatologu i Universitetit të Oregonit, Alan Meeks.