Nga pushteti në pushtet Hyjnesha në front

– Jo në rrugë, por gjatë rrugës –

Mr.Ali Hertica

Një diktaturë mund të jetë mjaft efektive me ‘pushtetin’ si bazë dhe shpesh frikën nga hakmarrja, qytetarët duhet të binden. Iniciativa juaj nuk vlerësohet dhe njerëzit qe nuk mendojnë për ju. Qytetarët nuk mësojnë të mendojnë për vetë dhe në rastin më të mirë ndjekin skllavërisht grupin e vogël . Më shumë se dyqind vjet më parë, filozofi gjerman Immanuel Kant i bëri thirrje njeriut që të çlirohej nga dogmat dhe bindja skllavërore, nga fuqia e kishës dhe nga fuqia e zakoneve. Sipas tij, Iluminizmi i vërtetë është “dalja e njeriut nga papjekuria për të cilën ai vetë është fajtor”.Filozofja Miriam Rasch pyet veten se si të jesh autonome në një kohë kur Facebook pretendon se të njeh më mirë se nëna jote. Ajo po kërkon një përgjigje për pyetjen nëse ne ende mund ta bëjmë veten autonome dhe nëse duhet ta dëshirojmë këtë. Sepse çfarë është kaq e keqe për algoritmet që dinë më mirë se ne se çfarë është e mirë për ne? Dhe a nuk është autonomia një formë e maskuar egoizmi.Rasch kërkon me mprehtësi, haptazi dhe zgjuarsi përgjigje për pyetjet që nuk guxoni t’i bëni sepse dikush tjetër ndoshta mund ta bëjë më mirë. Dhe kështu ajo drejton veten dhe ju drejt besimit se ju jeni në kontroll. Të shkruara në greqisht nga një perandor intelektual romak pa asnjë qëllim botimi, Meditimet e Marcus Aurelius ofrojnë një gamë të gjerë reflektimesh dhe ushtrimesh shpirtërore magjepsëse të zhvilluara ndërsa udhëheqësi përpiqej të kuptonte veten dhe të kuptonte universin. Duke u shtrirë nga dyshimi dhe dëshpërimi në bindje dhe ekzaltim, ato mbulojnë tema të tilla të ndryshme si çështja e virtytit, racionaliteti njerëzor, natyra e perëndive dhe vlerat e udhëheqjes. Por ndërsa Meditimet u krijuan për të ofruar ngushëllim personal, në zhvillimin e besimeve të tij, Marcus krijoi gjithashtu një nga veprat më të mëdha të filozofisë: një seri aforizmash të mençura dhe praktike që janë konsultuar dhe admiruar nga burra shteti, mendimtarë dhe lexues të zakonshëm për pothuajse dy mijë vjet.Për të siguruar një kuptim të plotë të veprës kryesore të Aurelius, ky botim përfshin shënime shpjeguese, një indeks të përgjithshëm, një indeks citatesh, një indeks emrash dhe një hyrje nga Diskin Clay duke e vendosur veprën në kontekstin e saj biografik, historik dhe letrar, një kronologjia e jetës dhe karrierës së Marcus Aurelius.

Për më shumë se shtatëdhjetë vjet, Penguin ka qenë botuesi kryesor i letërsisë klasike në botën anglishtfolëse. Me më shumë se 1700 tituj, Penguin Classics përfaqëson një raft librash globale të veprave më të mira gjatë historisë dhe në zhanre dhe disiplina. Lexuesit i besojnë serisë për të ofruar tekste autoritare të përmirësuara nga hyrje dhe shënime nga studiues të shquar dhe autorë bashkëkohorë, si dhe përkthime të përditësuara nga përkthyes të vlerësuar me çmime. Një demokraci e re mund të zëvendësohet me oligarki,mundësia tjetër është ndryshimi i legjislacioni,për tu bërë më shumë ose më pak demokrtike,ose ndryshon një pjesë të tij.Këtë mundësi e ka edhe Kosova,duke zëvendësuar njerëzit që janë në pushtet,pa ndryshuar legjislacionin.Në themel të ndryshimeve të legjislacionit thuhet se gjendet,,pasioni për barazi’’si barazi numerike,që është parimi i demokratëve,ashtu dhe barazia e përpjesëtueshme që është e oligarkëve.

Të varfërit mund të revoltohen kundër oligarkisë,sespe nuk kanë të njëjtat të drejta si të pasurit dhe të pasurit mund të revoltohen kundër demokracisë që japin në arkën e shtetit siq është në Kosovë tek firmat e mëdha që paguajnë tatimin shtetit.Ata që,në shumë raste kanë shkaqe më shumë se të tjerët për të kërkuar ndryshime të legjislacionit,janë ata që për shkak të cilësive të tyre se pikërisht janë këta më pak të prirur se të tjerët për t’u revoltuar.

Në analizat e ndryshme të bëra në Kosovë se ndryshimet në ligjeslacion dhe përmbysjeve rrënjësore del si e pafundme.Në oligarki njerëzit nuk janë të interesuar të jenë në pushtet,megjithatë ata kundërveprojnë energjikisht,në qoftë se dyshojnë se pushtetarët pasurohen në funksionet e tyre siç është në Kosovë me pushtetarët tanë që kanë pasuri marramendëse,nëpërmjet së drejtës së votës së qytetarëve,lidhur me këto shkaqe të përmbysjeve dhe kushteve për stabilitet,ku për këtë, demokracia duhet ruajtur këtë vlerë…