Çfarë është “Lija e majmunit” dhe si mund të merret

Lija e majmunit është një virus, i cili është shumë e vështirë të transmetohet nga dikush që është bartës i infeksionit dhe mund të merret kryesisht nga kafshët

Rasti kur lija e majmunit ka mundësi të transmetohet, është nëpërmjet marrëdhënieve seksuale dhe kontaktit të ngushtë fizik.

Sa raste ka në nivel global?

Sipas OBSH-së, që nga 21 korriku ka pasur gjithsej 15,328 raste të konfirmuara laboratorike të lisë së majmunëve, krahas 72 rasteve të mundshme dhe pesë vdekjeve që nga 1 janari 2022.

Deri më tani Agjencia e Sigurisë Shëndetësore e Mbretërisë së Bashkuar (UKHSA) ka konfirmuar 2208 raste në MB, nga të cilat 2115 janë në Angli.

Cilat vende janë më të prekura?

Sipas OBSH-së, 10 qarqet më të prekura janë: Spanja (3,125) • Gjermania (2,191) • Mbretëria e Bashkuar (2,137) • Shtetet e Bashkuara të Amerikës (2,102) • Franca (1,453) • Holanda (656) • Kanadaja (604)
• Portugalia (515) • Brazili (384) • Italia (374).

Këto vende përbëjnë më shumë se 88% të rasteve të raportuara globalisht, thotë OBSH.

Ekziston një vonesë e dukshme midis raportimit të UKHSA dhe shifrës së dhënë për MB nga Organizata Botërore e Shëndetësisë.

Si po përhapet?

Dr Susan Hopkins, këshilltare kryesore mjekësore për UKHSA, ka paralajmëruar se lija e majmunëve po përhapet përmes transmetimit në komunitet.

Burrat homoseksualë dhe biseksualë janë të prekur në mënyrë disproporcionale nga përhapja e virusit, me 98% të të infektuarve nga ky grup.

I pyetur pse gjendet në atë demografi, Dr Hopkins tha: “Kjo është për shkak të kontakteve të shpeshta të ngushta që mund të kenë.

“Ne do t’i rekomandonim kujtdo që ka ndryshime në partnerët e seksit rregullisht, ose ka kontakte të ngushta me individë që ata nuk i njohin, të paraqiten nëse shfaqin skuqje.”

Nuk ka vaksinë të drejtpërdrejtë për linë e majmunëve, por një formë e vaksinës së lisë, e cila nuk është përdorur në mënyrë rutinore në Mbretërinë e Bashkuar që nga viti 1971 – është duke u përdorur pasi është e sigurt për individët që janë kontaktues të rasteve.

OBSH thotë se virusi nuk është aq ngjitës sa COVID-19 pasi kërkon kontakt të ngushtë për t’u përhapur.

Si mund të mertni linë e majmunit?

Sipas NHS, linë e majmunit mund ta merrni nëse ju kafshon një kafshë e infektuar ose nëse prekni gjakun e saj, lëngjet e trupit, njollat, fshikëzat ose zgjeben.

Kapja e tij nga një person i infektuar është shumë e pazakontë, por transmetimi është i mundur përmes kontaktit të ngushtë fizik, duke përfshirë marrëdhëniet seksuale, prekjen e veshjeve, shtratit, peshqirëve ose sendeve të tjera të përdorura nga dikush me skuqje.

Kontakti me fshikëzat ose zgjeben e tyre ose ekspozimi ndaj kollës ose teshtitjes së tyre gjithashtu mund t’ju vërë në rrezik.

Ekspertët shëndetësorë thonë se infeksioni mund të kapet edhe duke ngrënë mish nga një kafshë e infektuar që nuk është gatuar siç duhet.

Është gjithashtu e mundur të kapet lija e majmunit duke prekur produkte të tjera si lëkura ose gëzofi që vijnë nga një kafshë e infektuar.